Welke borstel of kam heeft mijn hond nodig? De ultieme gids voor elke vachtsoort!
Elke hond verdient een gezonde, glanzende vacht – en daar begint het allemaal bij de juiste vachtverzorging. Maar met zoveel verschillende borstels, kammen en verzorgingstools op de markt, is het niet altijd eenvoudig om te weten welke je wanneer moet gebruiken.
In deze uitgebreide blog ontdek je precies welke borstel of kam geschikt is voor de vacht van jouw hond, hoe vaak je best borstelt, én waarom regelmatige vachtverzorging belangrijk is voor de gezondheid van je viervoeter. Zo wordt jouw hond binnenkort niet alleen de knapste, maar ook de gelukkigste hond in het park.
Waarom is vachtverzorging belangrijk?
Vachtverzorging is niet alleen belangrijk voor het uiterlijk van je hond, maar ook voor zijn gezondheid en welzijn. Regelmatig borstelen:
- Verwijdert dode haren en vuil
- Voorkomt klitten en vervilting
- Stimuleert de doorbloeding en een gezonde huid
- Helpt bij het opmerken van parasieten, wondjes of huidproblemen (en cystes of interne verdikkingen zoals gezwellen)
- Versterkt de band tussen jou en je hond
Welke vachtsoorten zijn er bij honden?
Voordat je een borstel kiest, is het belangrijk te weten welk type vacht jouw hond heeft. De belangrijkste categorieën zijn:
- Korte vacht (gladhaar, stokhaar, ruwhaar)
- Middellange vacht
- Lange vacht
- Krulvacht of wollen vacht
- Specifieke rassen met unieke vachtstructuren
De juiste borstel per vachttype
Niet elke vacht is hetzelfde – en dat geldt ook voor de juiste verzorgingsroutine. De ene hond hoeft maar één keer per week geborsteld te worden, terwijl de ander dagelijks een grondige borstelbeurt nodig heeft. Tijdens de onderhoudsfases — de periodes tussen de ruiperiodes waarin de vacht tot rust komt — is het belangrijk om de vacht zoveel mogelijk met rust te laten. Wanneer we wel borstelen of kammen, is dat vooral om klitten te voorkomen. Een uitzondering hierop geldt voor krul- of wollen vachten, omdat deze geen echte ruifase kennen.
We nemen je graag mee langs de verschillende vachttypes en leggen uit welke tools het best werken.
Korte vacht: makkelijk in onderhoud, maar niet te onderschatten
Honden met een korte vacht lijken op het eerste gezicht weinig verzorging nodig te hebben, maar ook zij hebben nood aan regelmatige borstelbeurten bij rui. Denk bijvoorbeeld aan honden met een gladde vacht, zoals een Franse bulldog of een Dobermann. Deze honden hebben vaak geen ondervacht en verliezen relatief weinig haar, maar een rubberen borstel of massageborstel helpt om losse haren en vuil te verwijderen, terwijl het de bloedsomloop stimuleert. Laat de vacht tijdens de onderhoudsfases wel zo veel mogelijk met rust! Is de vacht toch vuil? Gebruik dan gerust een poetsborstel om het voorzichtig schoon te maken.
Bij honden met stokhaar, zoals een Labrador, is er wel een ondervacht aanwezig. Tijdens de ruiperiode kunnen een trimmes, universele borstel of een ondervachthark goede hulp bieden. Ruwharige honden, zoals de Jack Russell of Border Terriër, hebben baat bij een universele borstel voor dagelijks onderhoud.
Wil je de vacht extra laten glanzen? Gebruik dan een poetsborstel om vuil van het oppervlak te verwijderen en de vacht mooi te laten stralen.
Voor het dagelijkse onderhoud van een Jack Russell of Border Terriër is het vooral belangrijk klitten te voorkomen, die vaak ontstaan in de baard, snor en op de buik. Hiervoor gebruik je het beste een rechte pinborstel of een grove kam.
Let er altijd op dat je in de richting van de haargroei borstelt en niet te hard drukt – zo voorkom je huidirritatie.
Middellange vacht: afhankelijk van de ondervacht
Bij honden met een middellange vacht speelt de hoeveelheid ondervacht een grote rol in de verzorgingsroutine. Honden zoals een Cocker Spaniël of Maltezer hebben meestal minder ondervacht en zijn gevoeliger voor klitten. Hier is een pinborstel met rechte pinnen handig om lichte klitten te ontwarren, eventueel in combinatie met een kam met grove tanden voor de afwerking en moeilijk bereikbare zones.
Bij rassen met een dikke ondervacht, zoals de Border Collie of Golden Retriever, is het belangrijk om dode haren tijdig te verwijderen met een onderhark of trimmer. Gebruik daarbij zeker een sprayconditioner om het haar soepel te houden en trekken te vermijden. Tijdens de ruiperiode borstel je best dagelijks; buiten die periode volstaat twee tot drie keer per week.
Buiten de ruifase richt je het borstelen vooral op het voorkomen van klitten in de langere vacht, bijvoorbeeld aan de poten, oren, buik en borst. Hiervoor kun je een rechte pinborstel, poetsborstel of grove kam gebruiken.
Een ondervachthark of trimmes zet je enkel in tijdens de ruiperiodes, want deze zijn bedoeld om de onderwol te verwijderen en zijn specifiek voor de ondervacht.
Lange vacht: dagelijks onderhoud vereist
Een lange vacht ziet er elegant uit, maar zonder dagelijkse verzorging verandert die prachtige haardos al snel in een klittenbos. Denk aan rassen zoals de Afghaanse windhond, Shih Tzu of Yorkshire Terriër. Deze groep kent bovendien uiteenlopende vachtstructuren:
- Shih Tzu: lang haar met veel ondervacht
- Yorkshire Terriër: lang zijdehaar zonder ondervacht
- Afghaanse windhond: kort tot middellang zijdehaar met lange bevedering aan poten, oren, buik en broek, én met ondervacht
Werk altijd in laagjes: begin onderaan het lichaam en borstel geleidelijk naar boven toe. Zo zorg je voor een grondige en comfortabele verzorging — voor jou én je hond.
Lange haren met glanzende bovenvacht en ondervacht
Dit vachttype lijkt op een ruwharige structuur, maar dan langer: van 10 tot 30 cm. Rassen zoals de Bearded Collie, Briard, Shih Tzu of Old English Sheepdog hebben een ondervacht die twee keer per jaar verhaart, terwijl de glanzende bovenvacht het hele jaar door blijft groeien.
Tijdens de ruifase gebruik je een universele borstel (slicker), fijne kam en rechte pinborstel om de losse ondervacht en knopen te verwijderen. Buiten de rui laat je de ondervacht met rust en borstel je enkel indien nodig. De bovenvacht kam je voorzichtig met een rechte pinborstel, zonder tot op de huid te gaan, en controleer je met een grove kam op klitten.
Lange zijdeharen zonder ondervacht
Honden met lange haren en een enkele vacht – zoals Maltezers, Yorkshire Terriërs en Poedels – verliezen het hele jaar door haren zonder echte ruifase. Die dode haren blijven vaak in de vacht hangen, wat snel tot klitten leidt. Vooral de krulharige, wollige vacht van de Poedel is hier gevoelig voor, meer nog dan het zijdehaar van een Maltezer of Yorkie.
Omdat de vacht constant blijft groeien, is regelmatig onderhoud essentieel. Borstel altijd tot op de huid, maar wel op een vachtveilige manier. Voor zijdehaar gebruik je een rechte pinborstel, een grove kam, en eventueel een slicker bij klitten. Bij krulharige vachten gebruik je die slicker ook alleen bij klitten, in combinatie met een grove kam, schaar en scheermachine.
Korte zijdevacht met lange bevedering én ondervacht
Bij honden met een zijdeachtige vacht die kort is op het lichaam en langer op de borst, oren, buik, benen en staart – zoals de Afghaanse windhond, Cocker Spaniël, Engelse Setter of het Vlinderhondje – zie je zowel enkele als dubbele vachten. De kortere haren verharen meestal twee keer per jaar en kunnen tijdens de ruifase geplukt worden. De langere zones hebben een onregelmatige rui.
Tijdens de ruifase gebruik je een trimmes en een fijne kam voor het kortere gedeelte. Buiten die periode laat je dat deel best met rust. De langere haren vragen wél regelmatig onderhoud om klitten te voorkomen, met een rechte pinborstel, poetsborstel of grove kam.
Krulvacht of wollen vacht: klitgevoelig en intensief
Honden met een krulvacht of een wollige vacht, zoals Poedels, Labradoodles en Bichons Frisés, vereisen het meeste werk. Hun vacht klit snel en moet daarom geregeld worden geborsteld.
Een rechte pinborstel is hier onmisbaar: die ontwart zonder het haar te plukken. Dit kan het beste in combinatie met een goede ontwarringsspray of conditioner, die het haar soepeler maakt en klitten helpt voorkomen. Normaal gesproken kam je de vacht vóór het wassen, maar je kunt ook een conditioner gebruiken die het haar minder klittig maakt. Daarnaast is regelmatig trimmen of scheren noodzakelijk – gemiddeld om de zes à acht weken.
Puppy’s en senior honden: zachtheid eerst
Zowel puppy’s als oudere honden hebben een gevoelige huid. Begin bij puppy’s zo snel mogelijk met korte, positieve borstelmomenten – ongeveer vanaf acht weken – zodat ze wennen aan aanrakingen. Gebruik een zachte borstel of rubberen handschoen om op een speelse manier te starten. Beloon goed gedrag rijkelijk, en bouw het tempo langzaam op. Bij oudere honden gelden dezelfde principes: kort, voorzichtig en met veel comfort.
Enkele tips van Vanessa, hondenliefhebber met de nodige kennis van het trimmen
Wat zijn de meest voorkomende fouten bij het borstelen?
De meest voorkomende fout bij het borstelen is dat baasjes hun hond te vaak borstelen. In de rustfases van de vacht — en behalve bij bepaalde vachtsoorten — heeft een hond eigenlijk maar weinig onderhoud nodig.
Het is daarom belangrijk om je goed in te lezen en eventueel advies te vragen aan je fokker, zodat je precies weet wat de beste verzorging is voor het specifieke vachttype van jouw hond.
Hoe leer je een hond borstelen leuk te vinden?
“Jong geleerd is oud gedaan” geldt hier zeker. Begin, als het kan, al vanaf de puppyleeftijd met het wennen aan de borstel en aan aanrakingen. Hou de sessies kort, want voor een puppy is dit nog erg vermoeiend. Begin niet meteen met borstelen of kammen, maar laat je hond eerst rustig snuffelen aan de borstel en bouw dit langzaam op. Geef gerust een beloning, zodat je hond de borstelsessies positief gaat associëren.
Gebruik je een scheerapparaat of ander elektrisch apparaat? Laat je hond dan eerst wennen aan het geluid, zodat hij hier niet van schrikt.
Wil je je hond tijdens de ruiperiodes naar een trimsalon brengen? Laat je puppy dan ook kennismaken met de trimsalon. Veel trimmers bieden speciale wenmomenten voor puppy’s aan, vaak zelfs gratis, zodat je hond alvast op een positieve manier kennismaakt met de salon.
Welke borstel wordt vaak verkeerd gebruikt – en waarom?
De borstel die vaak verkeerd wordt gebruikt, is de universele borstel (slicker). Veel mensen gebruiken deze ook tijdens de onderhoudsfases, terwijl hij eigenlijk alleen tijdens de ruiperiodes ingezet mag worden.
De slicker heeft scherpe pinnen die diep in de vacht doordringen, dus het is belangrijk om voorzichtig te zijn zodat je de vacht niet beschadigt.
Zelf heb ik mijn nagelbed al een paar keer geprikt aan zo’n scherpe pin — en dat doet behoorlijk pijn! Daarom geef ik altijd het advies om de borstel met de pinnen naar beneden op de trimtafel of vloer te leggen, zodat de hond er niet per ongeluk op kan stappen.
Wat zijn jouw favoriete tools voor thuisgebruik?
Tijdens de ruifase gebruik ik graag de universele borstel (slicker). Deze ligt prettig in de hand en werkt erg effectief.
Aan het einde van een trimbeurt gebruik ik graag een zachte borstel, omdat deze de vacht een mooie glans geeft.
Vind de juiste borstel voor jouw hond bij Flamingo
Of je nu een gladde vacht, pluizige puppy of een echte krullebol hebt – wij hebben de juiste tools voor elke hond. Ontdek ons gamma aan hondenborstels, kammen, trimmers en verzorgingsproducten op onze website of in de winkel.
Kort samengevat
Dat hangt af van het vachttype en de fase waarin de vacht zich bevindt:
- Kort haar: 1-2x per week
- Middellang haar: 2-4x per week
- Lang/krullend haar: dagelijks